Dziś wchodzimy w bardzo szeroki temat jakim są podstawowe składniki żywieniowe. Zaczynamy od cukrów, a powody tego są dość proste, bowiem - krok 6 z 10 w dbaniu o Twoją śledzionę brzmi: Unikaj węglowodanów prostych! 

 

Problemy z cukrem jako substancją, którą spożywamy, jak i z chorobą, która dotyka coraz większą liczbę ludzi na świecie, to głównie wynalazek Zachodu. Kiedyś problem cukru, jaki znamy obecnie z zachodniej formy, nie istniał - istniała oczywiście cukrzyca typu I, jednak to zupełnie inny temat i przyczyna. Produkty spożywcze nie były przetwarzane przemysłowo na taką skalę, jak ma to miejsce dzisiaj i nie było traktowania wszystkich węglowodanów jako "cukier".

 

 

Kilka słów o glukozie

 

Kiedy do ciała trafia pożywienie w postaci węglowodanów, to są one rozdrabniane w jelicie cienkim, a następnie zamieniane przy zastosowaniu enzymów trawiennych na cukier - glukozę. Glukoza obok tłuszczy, pełni bardzo ważną funkcję transportową, która przenosi substancję i energię w całym ciele. Oznacza to, że gdy ciału brakuje energii (paliwa), to może ono samo uwolnić tę energię ze swoich rezerw. Tą energią jest właśnie glukoza. Rozchodzi się ona do wszystkich zakątków naszego organizmu, pływając spokojnie w naszej krwi, aby zaopatrywać ciało energetycznie i materialnie. Glukoza składa się z miejscowego rozkładu węgla, wodoru i tlenu, a jej wzór to C6H12O6 - wzór cukru najprostszego.

 

Z biegiem ewolucji rośliny zaczęły pobierać wodę i dwutlenek węgla z powietrza i z ziemi, a dzięki pomocy słońca zaczęły one wytwarzać z tego materię = węglowodany w najprostszej formie jako glukoza. 

 

Gdy zwierzę zjada roślinę, jego przemiana materii rozkłada te węglowodany najpierw na najmniejsze formy - właśnie glukozę, wówczas może ona płynąć z krwią wszędzie tam, gdzie jest potrzebna. W efekcie każda komórka może wytworzyć z glukozy albo: 

 

- substancję - pobierając z niej cząsteczki węgla do budowy komórki

albo 

- energię - komórka spala cząsteczkę glukozy pod wpływem tlenu, który otrzymuje wraz z krwią.

 

 

Hormon zwany insuliną

 

Cukier jest bardzo ważny w naszym organizmie. Za gospodarkę węglowodanową (cukrową) w ciele odpowiada trzustka. Ten niewielkich rozmiarów organ stanowi centrum naszego układu i aparatu trawiennego oraz dba o to, aby poziom cukru w naszej krwi był zawsze na stałym poziomie. Odbywa się to przy pomocy insuliny produkowanej w wysepkach trzustkowych.

 

Aby z węglowodanów powstały cukry proste, które będą mogły zostać wchłonięte potrzebny jest czas. Zależy on od tego jakie węglowodany pozyskano (dostarczono z pożywieniem). 

 

Jeśli w jedzeniu znajdują się duże cząsteczki węglowodanów (tzw. złożonych) - wówczas glukoza wchłaniana jest do krwi dość wolno i jednocześnie wolno zwiększa się jej poziom.

 

Jeśli natomiast węglowodany z jedzenia są małymi cząsteczkami (cukry proste) - czyli właściwie od razu stanowią czystą formę glukozy - wówczas zostanie ona bardzo szybko wchłonięta do krwi i tak samo szybko wzrośnie jej poziom.

 

I tu zaczyna się cały problem z cukrem w pożywieniu w dzisiejszych czasach... 

 

 

To wszystko odbywa się dlatego, że w całej historii życia człowieka nie istniał problem z tak dużą ilością cukru w pożywieniu! Ewolucja tego po prostu nie przewidziała!

 

 

Bowiem, gdy zjadamy od razu cukier prosty jego poziom rośnie bardzo szybko, co pobudza komórki trzustkowe do wydzielania insuliny, aby jak najszybciej przywrócić normalny poziom cukru we krwi. W efekcie poziom cukru bardzo szybko spada, jednak poziom insuliny jest nadal wyraźnie podwyższony (utrzymuje się nawet do 3h).

 

Cukier bardzo szybko znika z krwi, bo jest transportowany do komórek mięśniowych i tłuszczowych (znajdują się w nich receptory insulinowe, dzięki którym ten transport się odbywa). Poziom hormonu jakim jest insulina pozostaje wysoki z tego względu, że jej rozkład jest dość utrudniony i odbywa się on w naszej wątrobie - proces ten wymaga zatem sporo czasu (stąd te 3h).

 

To jednak nie koniec... Skoro insuliny jest we krwi już tak dużo po osiągnięciu normalnej wartości cukru, to dochodzi ona do wniosku, że po co ma marnować swój potencjał. Wysyła do Ciebie sygnał w postaci odczucia ogromnego głodu na coś słodkiego, abyś odwiedził lodówkę lub szafkę z przekąskami wybierając słodkie produkty :). W efekcie pochłoniesz znowu dużą dawkę cukrów prostych, co spowoduje, że insulina ponownie będzie działać aktywnie i wpadamy w błędne koło... 

 

Z czasem organizm w konsekwencji nadmiaru cukru zredukuje ilość receptorów insulinowych w komórkach, które wchłaniają glukozę. Insulina wówczas nie będzie mogła transportować cukru do komórek, co spowoduje, że poziom cukru we krwi nie będzie się już obniżał. Trzustka w konsekwencji dostanie takiej zadyszki i się spoci (będzie w gigantycznym stresie!!!) ze względu na nadprodukcję insuliny. A jeśli taki kołowrotek będzie trwał tygodniami, czy miesiącami - to wówczas poziom cukru i insuliny we krwi podniesie się na tyle znacząco, że w efekcie doprowadzi do cukrzycy typu II, czy insulinooporności!

 

 

Dlaczego stajemy się otyli?

 

Jeśli nasz organizm (komórki mięśniowe, wątrobowe) mają za dużo cukru - wówczas magazynują go w formie tzw. glikogenu (takie silosy na cukier :))

 

 

Magazyny cukrowe mają nieograniczoną pojemność. W konsekwencji poprzez wysoki poziom insuliny robimy się po prostu otyli!!! 

 

 

Zatem jeśli w badaniach krwi np. mamy dodatkowo podwyższony poziom trójglicerydów we krwi - oznacza NIE to, że jadamy zbyt tłusto (jak powszechnie się uważa), a to, że JEMY ZBYT DUŻO CUKRÓW PROSTYCH!!! 

 

Z powodu podwyższonego poziomu insuliny cały organizm będzie znajdował się w stresie!!! 

 

Może to się objawiać jako np.: 

- podwyższone ciśnienie krwi, 

- wysokie wartości tłuszczu, 

- otyłość, 

- insulinooporność i cukrzyca typu II, 

- stany zapalne w całym organizmie, 

- guzy, 

- zaburzenia snu, 

- bóle głowy i wiele wiele innych.

 

O insulinie i skutkach jej podwyższonego poziomu we krwi można by pisać wiele. Jednak chciałbym jeszcze zawrzeć tu dodatkowo kilka praktycznych uwag w temacie spożywania węglowodanów.

 

 

W takim razie, które węglowodany jeść?

 

Istnieją trzy grupy cukrów:

 

- proste - należą tu wspomniana wyżej glukoza, ale dodatkowo fruktoza i galaktoza,

- dwucukry - tutaj zaliczamy sacharozę, laktozę i maltozę,

- wielocukry (złożone) - tu dzielimy na dwie grupy:                   

                      - takie, które możemy i potrafimy strawić - skrobia                   

                      - takie, których nie jesteśmy w stanie strawić - błonnik pokarmowy - bardzo ważne, aby co jakiś czas w całym ciele porządnie pozamiatać.

 

Wiesz już dlaczego warto wyraźnie ograniczyć ilość przyjmowanych cukrów - zwłaszcza tych prostych. 

 

A zatem najlepszymi produktami spożywczymi nieprzetworzonymi przemysłowo są takie, które zawierają węglowodany wchłaniające się tak trudno i tak długo, jak to tylko możliwe nie obciążając przy tym znacząco organizmu - węglowodany złożone!

 

To takie produkty, które zawierają mało glukozy, skrobię głównie w postaci amylozy (o wiele dłużej się trawi) i duże ilości błonnika. 

 

Są to np.:

- różne typy zboża: żyto, owies, jęczmień i dziki ryż, a także (nasze ulubione w Polsce) ugotowane ziemniaki - pod jednym tylko warunkiem: są w całości i nie rozpadają się podczas gotowania.

 

Zjadaj produkty spożywcze, które nie były przetwarzane przemysłowo i do których nie dodaje się ani cukru, ani białej mąki. Bardziej wybieraj produkty pełnoziarniste. Zrezygnuj z wszelkich napojów słodzonych!!!

 

W 99% węglowodanów w pożywieniu jakie spożywamy pochodzi z owoców, warzyw i zbóż. Jeśli zatem te trzy grupy produktów będziesz zjadał w formie naturalnej, a NIE przetworzonej przemysłowo, to większość z węglowodanów, które się tam znajdują stanie się dla Twojego układu pokarmowego substancjami balastowymi - błonnikiem pokarmowym. To natomiast spowoduje wyraźne spowolnienie wchłaniania się glukozy w jelicie cienkim, a tym samym nie dojdzie do wzrostu poziomu insuliny = BRAK STRESU W TWOIM ORGANIZMIE!!!

 

Błonnik dodatkowo całe jelita pozamiata, podniesie tym samym np. poziom wchłaniania się żelaza, czy obniży poziom cholesterolu, a także wiele innych.

Jeśli lubisz chleb to zjadaj PEŁNOZIARNISTY, a nie zboża przetworzone. Węglowodany dają wiele energii - to wspaniała sprawa na początek dnia i jednocześnie wielki problem na zakończenie dnia!

 

Wieczorem zatem zjadaj ich jak najmniej, unikaj wtedy zbóż. Bowiem wtedy Twój organizm zrobi sobie z nich tłuste zapasy w silosach :)

Dawaj ciału energię wtedy, gdy jej potrzebuje - czyli rano!!!

 

 

Jeśli coś słodkiego, to tylko jako deser, a nie między posiłkami!

 

Jeśli już nachodzi Cię chęć na coś słodkiego, mącznego, czy czekoladowego - to zjedz to, ale jako DESER NA SAM KONIEC jedzenia - wtedy, gdy w Twoim żołądku i jelicie cienkim znajduje się pełen posiłek. Wówczas przez to, że w układzie pokarmowym znajduje się inna treść pokarmowa, to wchłanianie cukru będzie wyraźnie spowolnione. Pamiętaj jednak, aby nie były to zbyt duże ilości (np. jedynie w weekend)!!!

 

 

Ufff. Dobrnęliśmy do końca. Jak widzisz sporo tych informacji o cukrach, a i tak to nie wszystko. Myślę jednak, że ta wiedza wystarczy Ci, aby zrozumieć o co chodzi z zawartością cukru w cukrze (jak mawia klasyk filmowy :)).

 

Do następnego razu

Matt

 

Oferta

 

Lorem ipsum dolor sit amet enim. Etiam ullamcorper. Suspendisse a pellentesque dui, non felis. Maecenas malesuada elit lectus felis, malesuada ultricies. Curabitur et ligula